Chính phủ đề xuất gói tín dụng ưu đãi trị giá 100.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội

Theo dự thảo nghị quyết đang được lấy ý kiến, gói tín dụng này sẽ kéo dài đến năm 2030. Trong giai đoạn 2025-2029, mỗi năm cần khoảng 16.500 tỷ đồng để triển khai, riêng năm 2030, con số này sẽ tăng lên 17.500 tỷ đồng.

Bộ Tài chính sẽ nghiên cứu và xác định nguồn lực cho gói tín dụng này thông qua phát hành trái phiếu Chính phủ. Ngân hàng Chính sách xã hội sẽ có trách nhiệm xây dựng đề án phát hành trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Cơ quan này cũng cần báo cáo kết quả triển khai gói tín dụng hàng quý, đồng thời ưu tiên phân bổ nguồn lực một cách hợp lý và ổn định.

Theo Nghị định 100/2024, người dân có thể vay tối đa 80% giá trị hợp đồng khi mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội. Đối với việc xây mới hoặc sửa chữa nhà ở, mức vay tối đa là 70%, không vượt quá 1 tỷ đồng. Lãi suất sẽ được áp dụng theo mức quy định cho hộ nghèo, hiện tại là 6,6% mỗi năm, và thời gian vay có thể lên đến 25 năm.

Chính phủ cũng đề xuất thực hiện kế hoạch xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030, cần khoảng 500.000 tỷ đồng. Trong đó, khoảng một nửa số tiền sẽ được vay từ các tổ chức tài chính, tương đương 250.000 tỷ đồng. Hiện tại, gói tín dụng 120.000 tỷ đồng đã được các ngân hàng thương mại và Ngân hàng Chính sách xã hội cân đối, nhưng mới đáp ứng khoảng 24% nhu cầu vốn để phát triển nhà ở xã hội đến năm 2030.

Theo Bộ Xây dựng, gói tín dụng ưu đãi 100.000 tỷ đồng này sẽ chiếm khoảng 20% tổng nhu cầu vốn cho phát triển nhà ở xã hội trong giai đoạn 2025-2030.

Tuy nhiên, thực tế việc giải ngân gói tín dụng 120.000 tỷ đồng trước đây chưa hiệu quả, với tỷ lệ giải ngân chỉ đạt gần 1%, tương đương khoảng 1.344 tỷ đồng. Phần lớn nguồn vốn được giải ngân cho chủ đầu tư tại 12 dự án, trong khi người mua nhà chỉ nhận được một phần nhỏ. Nhiều doanh nghiệp và người mua nhà phản ánh rằng lãi suất còn cao và thời gian hưởng ưu đãi quá ngắn, chỉ từ 3-5 năm.

Báo cáo về quản lý thị trường bất động sản và nhà ở xã hội giai đoạn 2015-2023 cũng chỉ ra rằng việc triển khai chương trình xây dựng 1 triệu căn nhà xã hội chưa đạt được mục tiêu đề ra, khi hầu hết các địa phương đều chưa hoàn thành chỉ tiêu. Nhiều dự án được thực hiện chủ yếu bằng nguồn lực ngoài nhà nước, do các doanh nghiệp hoặc hợp tác xã đầu tư xây dựng, nhưng nhiều doanh nghiệp trong khu công nghiệp không mặn mà với việc xây dựng nhà ở cho công nhân.