Ngày 23/5/2025, Văn phòng Chính phủ ban hành Thông báo số 256/TB-VPCP, truyền đạt kết luận của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tại cuộc họp chuyên đề về thị trường bất động sản. Trong đó, một nội dung đáng chú ý là yêu cầu nghiên cứu đánh thuế đất hoang hóa và các dự án nhà ở chậm triển khai, nhằm ngăn ngừa đầu cơ, chống lãng phí tài nguyên và bình ổn thị trường.
Đánh thuế để chống đầu cơ, thổi giá đất
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, đất đai bỏ hoang, dự án "trùm mền" không chỉ gây lãng phí mà còn là nguyên nhân gián tiếp khiến thị trường thiếu hụt nguồn cung, đẩy giá bất động sản tăng cao. Chính sách thuế mới cần phân biệt rõ giữa người sử dụng đất hợp pháp, có nhu cầu thật với nhóm đầu cơ, gom đất để chờ tăng giá.
Bộ Tài chính được giao phối hợp cùng Bộ Xây dựng và Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu phương án thuế mới với các loại tài sản bỏ hoang, đồng thời rà soát các loại thuế khác như thuế nhà đất thứ hai, thuế chuyển nhượng, thuế theo thời gian sở hữu… nhằm đảm bảo không đánh thuế chồng nhưng vẫn kiểm soát được thị trường.
Hoàn thiện cơ sở dữ liệu giá đất và thị trường giao dịch
Bộ Nông nghiệp và Môi trường có trách nhiệm hoàn thiện cơ sở dữ liệu giá đất đến từng thửa đất, trên nền tảng vùng giá trị và thửa đất chuẩn. Đây sẽ là cơ sở minh bạch để tính thuế bất động sản, đồng thời ngăn ngừa hiện tượng nâng giá ảo và đầu cơ.
Cùng lúc đó, Bộ Xây dựng được yêu cầu xây dựng hệ thống thông tin thị trường bất động sản, bao gồm:
-
Dữ liệu giao dịch, giá cả
-
Dự báo cung – cầu theo địa phương
-
Quy hoạch, kế hoạch phát triển đô thị
-
Các chính sách tín dụng và tài khóa theo chu kỳ
Những thông tin này sẽ giúp Nhà nước điều tiết tiến độ, cơ cấu sản phẩm, sử dụng thuế và tín dụng như các công cụ điều phối thị trường.
Chuyển đổi sản phẩm tồn kho & tích hợp thủ tục đầu tư
Ngoài chính sách thuế, Chính phủ cũng yêu cầu rà soát các sản phẩm dư thừa như shophouse, biệt thự không người ở tại nhiều địa phương. Những tài sản xây xong nhưng không khai thác cần được chuyển đổi công năng phù hợp hoặc sử dụng cho mục tiêu an sinh.
Để tăng hiệu quả đầu tư, các bộ ngành liên quan cũng được giao nghiên cứu tích hợp các thủ tục phê duyệt – thiết kế – phòng cháy – giấy phép xây dựng vào một quy trình duy nhất, rút ngắn thời gian triển khai dự án.
Tăng thuế đất hoang hóa: Bước đi cần thiết cho thị trường lành mạnh
Thực tế, tình trạng đất hoang hóa và dự án bất động sản chậm triển khai đang tồn tại nhiều năm qua, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM. Trong khi nhà ở giá cao dư thừa, thì phân khúc bình dân, nhà ở xã hội lại khan hiếm nghiêm trọng.
Việc đánh thuế đất hoang hóa được kỳ vọng sẽ là công cụ mạnh để khuyến khích sử dụng đất hiệu quả, giải phóng tài nguyên bị lãng phí, giảm đầu cơ và tạo điều kiện cho thị trường phát triển bền vững.